- 10 Mayıs 2019
- Comments: 0
- Posted by: alev
Bebeğinizin nasıl hareket ettiği, nasıl davrandığı, öğrendiği, konuştuğu, onun sağlıklı gelişimi konusunda önemli ipuçları verir.
Gelişim basamakları belli yaştaki bebeklerin, çocukların çoğunluğunun yapabildiği becerileri gösterir.
*Sosyal ve duygusal gelişim,
*dil ve iletişsel gelişim,
*algısal (öğrenme, düşünme, problem çözme) gelişim ve
*hareket (kaba ve ince motor )/fiziksel gelişim olarak ayrı ayrı incelenir.
ALGISAL GELİŞİM
Algısal gelişim bebeklikten ergenliğe ve erişkinliğe kadar olan süreçte problem çözme, hatırlama ve karar verme gibi düşünsel faaliyetlerin inşasıdır. Bir dönem bebeklerin düşünme veya karmaşık fikirler oluşturma yeteneklerinin olmadığı ve konuşana kadar algılarının gelişmeyeceği düşünülürdü. Ancak artık bebeklerin içinde bulundukları ortamın farkında olduklarını ve doğumdan itibaren etrafındakileri keşfetmeye çalıştıklarını biliyoruz. Bebekler doğumdan itibaren aktif şekilde öğrenmeye başlarlar. Bilgileri biraraya getirip sınıflandırır ve işlerler. Algısal gelişim genetik faktörler ve edindiğimiz bilgilerle dünyayı kavrama, düşünme ve öğrenmemizi ifade eder.
KONUŞMA VE DİL GELİŞİMİ
*Çocuğun konuşulan dili anlaması (alıcı dil),
*konuşması (ifade edici dil),
*çevresindeki dünyayı anladığını gösteren hareketlerinin izlenmesini kapsar.
Bir bebek yaklaşık olarak 3. ayda değişik sesler çıkarmaya başlar; kendisini dinler ve eğlenir. 6 ayda “ba, ma, ka “ gibi ünsüz sesler çıkarır; 8.ayda bu heceleri birleştirmeye başlar; “baba, mama”. İlk anlaşılır kelimeyi 12.ay civarında söyler ve 2-3 kelimeyi bilinçli olarak kullanabilir. Annesi dışındaki kişilerin kelimelerini anlaması güç olabilir.15 ay civarındaki bebekler anlaşılması güç olsa da, 10-20 kelimelik bir ifade edici dil geliştirir. 24.ayda 2 kelimelik cümlelere başlarlar. Ardından “dil patlaması” denilen hızlı bir gelişim süreci gelir; 3 yaşta tam cümle kurarlar ve sürekli konuşurlar. Hayal gücüne dayalı, sembolik oyunlar oynamaya başlarlar. Bir çocuğun dil gelişimi geri ise önce işitsel sorunlar akla gelmeli ve işitme testi yapılmalıdır; işitsel sorunlar erken farkedilemez ve gereken tedaviler uygulanmazsa dil gelişimi geri dönüşümü olmayan şekilde etkilenir.
SOSYAL GELİŞİM
Sosyal gelişim basamakları belli yaştaki çocukların çoğunun çevrelerindeki insanlarla nasıl iletişim kurduğunu, günlük becerilerini
nasıl kazandığını ortaya koyar. Çocukların sosyal becerilerini onları gözlemleyerek veya anneleri sorgulayarak anlarız. Küçük bir bebeğin reaksiyonların ortaya koymak için en önemli uyaranlar görsel ve işitsel olanlardır. 4 haftalık bir bebek konuşma ile sakinleşir veya gözlerini kocaman açar. 6 haftalıkken istemli gülmeye başlar. Bu çok önemli bir gelişim basamağıdır ve sosyal kabul edilebilmesi için gülümsemeye karşılık olmalıdır. 8 haftalıkken hala gülmeyen bebeğe dikkat etmek gerekir, 12 haftalık olduğunda gülmüyorsa bir sorun vardır. 12 haftalık bebekler mutluluk sesleri çıkarır, 16 haftalıkken yüksek sesle, 20 haftalıkken ise aynada kendisilerine gülerler.
7 aylıkken “yabancılama” başlar. “Nesnelerin devamlılığı” kavramı 9 aylıkken gelişir. 9 aydan önce bir objeyi gösterip, sonra onu görüş alanından çıkardığınızda objeyi aramazken, 9.aydan sonra aramaya başlar. Bu dönemde “ce-ee” oynamaktan keyif alır. 10 aylık bir bebek “hayır” dediğiniz durumdan hoşlanmadığınızı anlar. El sallama da diğer bir önemli sosyal beceridir. (9 ay civarı). 15 aylık bir bebek bardaktan su içebilir ve kaşık kullanabilir. 24 ayda tuvalet ihtiyacını farkeder ve 2,5 yaş civarında tuvalet alışkanlığını kazanırlar. (gece altını ıslatma bir süre daha devam eder). 1 yaşındaki bir çocuk kol veya bacağını uzatarak giyinme veya soyunmasına yardım etmeye başlar. 3 yaşta düğme ve bağcıklar hariç kendi kendine giyinip soyunabilmelidir